Konspekt lekcji (Access 2)

TEMAT: Tworzenie własnej bazy danych na przykładzie „Domowej kartoteki muzycznej”. Praca z tabelami

 Czas 135' (3x45')

ZAKRES TREŚCI PROGRAMOWYCH:

	wiadomości z zakresu bazy danych
	tworzenie tabel w programie Microsoft Access,
	umiejętności tworzenia własnej bazy danych - tabele

 CELE LEKCJI:

a) wiadomości i ich rozumienie:

	uczeń wymieni zastosowanie programu Microsoft Access,
	uczeń będzie znał podstawowe pojęcia związane z tworzeniem tabel
	uczeń będzie znał kroki w tworzeniu tabel

 b) umiejętności:

	uczeń będzie umiał uruchomić program Microsoft Access
	uczeń będzie umiał rozpocząć pracę z pustą bazą danych
	uczeń będzie umiał stworzyć tabelę w programie Microsoft Access
	uczeń będzie umiał „poruszać” się w stworzonej tabeli

 METODA: wykład połączony z metodą laboratoryjną i instruktażem

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: tablica, zestaw komputerowy + oprogramowanie

PLAN LEKCJI:

1.   Czynności wstępne   (15')

2.   Zapoznanie uczniów z tematem lekcji i etapami jego realizacji

3.   Uświadomienie uczniom celu lekcji

4.   Realizacja poszczególnych etapów lekcji

5.   Czynności końcowe - powtórzenie wiadomości zdobytych na lekcji

PRZEBIEG LEKCJI:

rozwinięcie punktu czwartego

1.     Podanie tematu lekcji  i uświadomienie uczniom celu lekcji   (5')

 2.     Krótkie przedstawienie wiadomości o zasadach tworzenia tabel  (10')

 Projektowanie tabeli

Pierwszym krokiem w procesie tworzenia nowych tabel jest określenie pól kluczowych, które powodują, że każdy rekord w tabeli jest niepowtarzalny.

Pola są podstawowymi elementami tabeli. Bardzo ważne są trafne nazwy pól, krótko i jasno określające ich zawartość. W nowej tabeli dodajemy pola przez zmianę nazw domyślnych na nazwy własne. Program Microsoft Access usuwa wszystkie kolumny, które nie zostały wykorzystane, natychmiast po zapisaniu nowej tabeli.

Po nadaniu polom nazw wprowadzamy nowe dane do arkusza. Program tworzy odpowiedni typ danych i format wyświetlania dla wprowadzanych danych. Typ danych określa rodzaj wprowadzanych danych w polu, natomiast format wyświetlania określa sposób, w jaki dane są wyświetlane i drukowane.

 3.     Uruchomienie programu pod kontrolą nauczyciela (45’)

Jednym z najbardziej powszechnych sposobów uruchamiania programów, w tym również programu Microsoft Access jest kliknięcie na ikonie skrótu do tego programu znajdującej się na pulpicie. Jeżeli nie mamy takiego skrótu to program uruchomić możemy poprzez:

1.      Kliknięcie przycisku Start (lewy dolny róg naszego ekranu)

2.      Wybranie w menu Programy pozycji Microsoft Access

W jednym jak i drugim przypadku uruchomi nam się program Microsoft Access i pojawi okno dialogowe dotyczące wyboru otwarcia bazy danych już istniejącej, kreatora bazy danych lub pustej bazy danych. Ponieważ my dopiero będziemy tworzyć własną bazę danych, wybieramy pozycję dotyczącą pustej bazy danych i klikamy OK.

W ten sposób przygotowaliśmy sobie „stanowisko” naszej pracy.

 Tworzenie własnej tabeli

Aby stworzyć tabelę musimy:

1.      Wybrać zakładkę Tabele

2.      Nowy

3.      Widok Projektu

4.      W wierszach Nazwa pola wpisać kolejno dane: nr, wykonawca, tytuł albumu, kategoria muzyczna, liczba utworów, łączny czas nagrań.

5.      Określamy typ danych rozwijając strzałkę z prawej strony i tak (nr - autonumer, wykonawca - tekst, tytuł albumu - tekst, kategoria muzyczna - tekst, liczba utworów - liczba, łączny czas nagrań – tekst, data wydania albumu – data/godzina

6.      Zamknąć tabelę i nadać jej nazwę np. Muzyka

7.      Utworzyć klucz podstawowy

 Tak przygotowana tabela jest wstępem do dalszej pracy z naszą bazą danych. Zanim zaczniemy wprowadzać dane możemy każde z naszych pól dostosować do własnych potrzeb. Możemy np. narzucić maskę wprowadzania, czyli jak moją zostać wprowadzone dane w danym polu, lub stworzyć sobie listę danych jakie możemy wybrać do uzupełnienia danego pola itp.

 Maska wprowadzania

Obecnie zajmiemy się tworzeniem maski wprowadzania dla pola Czas nagrań. Aby to uzyskać musimy:

1.      Przejść do Widoku projekt

2.      Wybrać wiersz Czas nagrań

3.      We właściwościach pola (dolna część naszego ekranu) w pozycji maska wprowadzania wpisujemy 00:00

4.      Istnieje również możliwość wyboru maski zadeklarowanych odgórnie przez program

5.      Od tego momentu w polu Czas nagrań  wprowadzać będziemy mogli dane tylko w zadeklarowanej postaci, czyli cztery cyfry np. 56:59

W ten sposób określać możemy formę wprowadzanych danych dla każdego pola.

 Tworzenie pola listy

Co umożliwia nam pole listy? Otóż tworząc własną listę np. listę Kategorii muzycznych przy wprowadzaniu danych do naszej bazy będziemy mogli wybrać jedną z pozycji, a nie wpisywanie jej za każdym razem. Zaoszczędzi nam to wiele czasu, jak również zapewni jednoznaczność w naszych danych. Co należy zrobić aby stworzyć taką listę:

1.        Tworzymy nową tabelę zawierającą jedną kolumnę (nie wprowadzamy kolumny numeracyjnej Autonumerowanie). Stworzoną kolumnę określamy w nazwie jako np. Kategoria muzyczna. Naszymi danymi w tej tabeli będą kategorie muzyczne, a więc w kolejnych rekordach wpisujemy: Rock, Pop, Dance, itd.. Zapisujemy tabelę jako Kategorie muzyczne.

2.        Powracamy do naszej bazy danych, tabela Muzyka.

3.        Otwieramy Widok projektu

4.        Wybieramy wiersz Kategoria muzyczna

5.        We właściwościach pola (dolna część naszego ekranu) przechodzimy do zakładki Odnośnik i w dostępnej pozycji wybieramy Pole listy.

6.        W rozwiniętym menu ustawiamy Typ źródła wierszy jako Tabela/Kwerenda, następnie w pozycji Źródło wierszy wybieramy stworzoną przez nas tabelę Kategorie muzyczne.

7.        Pozostałe ustawienia pozostawiamy bez zmian.

Dość przydatnym może okazać się zadeklarowanie konieczności wprowadzania danych w konkretne pole. Na przykład chcemy aby istniała konieczność wprowadzania Wykonawcy w naszej bazie.

1.      W Widoku projekt wybieramy pozycję Wykonawca

2.      We właściwościach pola (dolna część naszego ekranu) pozycję Wymagane ustawiamy jako Tak

Przy tak ustawionym polu brak jakichkolwiek w nim danych uniemożliwi zaakceptowanie rekordu i dodane go do naszej bazy danych

Po wykonaniu wszystkich ustawień zapisujemy naszą bazę i możemy przejść do Widoku arkusza danych. Gdy nie zapiszemy naszych zmian i będziemy chcieli przejść do wspomnianego widoku, program sam poprosi nas o zapisanie zmian. Widok arkusza danych pozwala nam na wprowadzenie naszych informacji

Uwaga!

Przy zadeklarowaniu Autonumerowania, wykasowanie jakiegokolwiek rekordu (nawet ostatniego) powoduje iż w naszej bazie powstaje luka numeracyjna, dlatego zaleca się poprawianie rekordów a nie ich kasowanie.

4.  Wykonywanie ćwiczeń pod kontrolą nauczyciela  (45’)

 Ćwiczenie nr 1

Stwórz własną bazę danych (tematyka ustalona we wcześniejszej pracy domowej – lekcja 1 z programu Microsoft Access) w sposób omówiony na zajęciach. Uzupełnij powstałą bazę minimum 10 pozycjami. Zapisz utworzoną bazę na dyskietce pod nazwą Baza danych.mdb

rozwinięcie punktu piątego   (15’)

Powtórzenie wiadomości o pojęciach związanych z tworzeniem bazy danych

1.      W jaki sposób deklarujemy maskę wprowadzania pól bazy danych w programie Microsoft Access?

2.      Co należy zrobić aby wymusić wprowadzanie danych do konkretnego pola?

3.      Jakie czynności należy wykonać aby stworzyć własną listę wyborów dla konkretnego pola?